Don’t save the library, save the world instead
Een citaat van de welbekende David Lankes.
Het zal niemand ontgaan zijn dat we te maken hebben met een forse stroom aan vluchtelingen. Wat begon met gevaarlijke boottochtjes over de Middellandse Zee, transport per vrachtwagens door Europa en een run op de Kanaaltunnel, heeft inmiddels ook ons land bereikt. Duidelijk is dat we niet met een tijdelijke piek te maken hebben. De komende jaren zullen we om moeten gaan met deze nieuwe werkelijkheid.
De vraag is: wat heeft de bieb hiermee te maken? En: lokaal doen biebs al veel – en steeds meer – voor vluchtelingen. Is dat niet voldoende?
Deze vraag stelden we onszelf ook bij de bredebieb. We hebben een verkenning gemaakt om in kaart te brengen hoe het vraagstuk van vluchtelingen in elkaar zit en wat hierin de rol van de bieb kan zijn. Onder stoom en kokend water is bijgaande mindmap gemaakt. Het kan heel goed zijn dat de mindmap beter en vollediger gemaakt kan worden. Alle suggesties zijn welkom!
In deze verkenning hebben we contact gezocht met het Ministerie van V&J, het Ministerie van SZW, de IND, het COA, gemeenten, opvanglocaties en onderling ervaringen en inzichten gedeeld.
We denken het volgende te zien:
- biebs kunnen enorm relevant zijn voor de vluchtelingen. Belangrijk is om onderscheid te maken tussen een aanpak voor statuslozen (dit zijn vluchtelingen die zich hebben laten registreren door IND en als eerste onderdak nodig hebben. Normaliter gaan zij naar een aanmeldcentrum van het COA. Er is meer capaciteit nodig. COA regelt daarom met gemeenten noodopvang. Het gaat hierbij slechts om 72 uur; dit kan verlengd worden) en statushouders (mensen die een voorlopige verblijfsvergunning voor 5 jaar hebben gekregen. Dit leidt tot rechten en plichten bij de statushouder, maar ook bij de gemeente. Het gaat om zaken als leerplicht, werk, inburgering, huisvesting. Deze mensen gaan vaak naar een AZC. Ook die zitten vol. Daarom zijn er ook tijdelijke AZC’s)
- maak onderscheid in een strategische en operationele aanpak:
– strategisch: op landelijk niveau is het van belang dat de bieb bij landelijke partijen positie krijgt. Dat heeft de bieb nu niet. Zo komen biebs niet voor in draaiboeken van gemeenten, IND en COA. Er is lokaal natuurlijk contact. Maar landelijk is daar geen werkwijze voor, zodat biebs lokaal makkelijk kunnen aanhaken. Hier ligt een grote opgave voor VOB en KB.
– operationeel: er gebeurt veel. Biebs kunnen veel meer betekenen door hun krachten te bundelen en meer vanuit een gemeenschappelijke programmering te werken die lokaal wordt geladen. Hier kan de KB een belangrijke rol spelen. De landelijke ict-architectuur benutten om te voorkomen dat elke bieb zijn eigen digitale dossiers maakt of sociale kaarten voor vluchtelingen. Doe samen wat gemeenschappelijk is en vul dat aan met wat lokaal nodig is.
Dit is een eerste bijdrage die we vanuit de bredebieb graag met iedereen willen delen. We zijn erg benieuwd naar reacties. Schroom daarom niet te reageren.